1. ชื่อผลงานที่เป็นแบบอย่างที่ดี การสร้างบ้านดินคาเฟ่: แหล่งเรียนรู้และฝึกทักษะอาชีพเพื่ออยู่อย่างพอเพียง
2. วัตถุประสงค์ที่สอดคล้องกับตัวชี้วัดและมาตรฐาน โครงการนี้มุ่งเน้นส่งเสริมการเรียนรู้ตามตัวชี้วัดในหัวข้อ "อยู่อย่างพอเพียง" โดยมีวัตถุประสงค์ดังนี้:
เพื่อให้นักเรียนเข้าใจหลักการสร้างบ้านดินและการประยุกต์ใช้ทรัพยากรในท้องถิ่นอย่างคุ้มค่า
เพื่อให้นักเรียนฝึกทักษะอาชีพด้านการก่อสร้างและการบริหารจัดการ
เพื่อพัฒนาแหล่งเรียนรู้ในโรงเรียนที่นักเรียนสามารถใช้ประโยชน์ได้จริง
เพื่อปลูกฝังคุณลักษณะอันพึงประสงค์ เช่น ความรับผิดชอบ การทำงานเป็นทีม และความคิดสร้างสรรค์
3. กระบวนการหรือขั้นตอนการดำเนินงาน
เริ่มต้นการสร้างบ้านดิน
"บ้านดินคาเฟ่: แหล่งเรียนรู้สู่การอยู่อย่างพอเพียง" โรงเรียนโพนเมืองประชารัฐ "ดร.ก่อ สวัสดิ์พาณิชย์ อนุสรณ์" ได้เริ่มต้นด้วยการวางแผนและเตรียมความพร้อมอย่างเป็นระบบ โดยมีเป้าหมายหลักเพื่อให้นักเรียนได้เรียนรู้และฝึกปฏิบัติเกี่ยวกับการสร้างบ้านดิน ซึ่งสอดคล้องกับหลักการอยู่อย่างพอเพียง
ขั้นตอนแรกของการดำเนินงานคือการเชิญวิทยากรผู้เชี่ยวชาญด้านการสร้างบ้านดินมาให้ความรู้แก่ครูและนักเรียน วิทยากรได้อธิบายถึงกระบวนการสร้างบ้านดินอย่างละเอียด ตั้งแต่การเลือกดินที่เหมาะสม ซึ่งควรเป็นดินเหนียวที่มีคุณสมบัติยึดเกาะดี และไม่ผสมกับดินทรายมากเกินไป หลังจากนั้น นักเรียนได้เรียนรู้เกี่ยวกับการเตรียมวัสดุอื่น ๆ ที่จำเป็น เช่น แกลบ ฟาง และน้ำ เพื่อนำมาผสมกับดินเหนียวให้ได้เนื้อดินที่เหมาะสมสำหรับการทำอิฐ
เมื่อเข้าใจทฤษฎีแล้ว นักเรียนได้ลงมือปฏิบัติจริงโดยการช่วยกันปั้นอิฐดินด้วยมือ กระบวนการนี้เริ่มจากการผสมดินเหนียวกับแกลบและฟางในสัดส่วนที่เหมาะสม เพื่อเพิ่มความแข็งแรงให้กับอิฐดิน จากนั้นนักเรียนได้ปั้นดินเป็นก้อนขนาดเท่ากัน และนำไปตากแดดจนแห้งสนิท กระบวนการตากอิฐใช้เวลาหลายสัปดาห์ เพื่อให้อิฐมีความแข็งแรงและพร้อมสำหรับการก่อสร้าง
ในช่วงเวลานี้ นักเรียนได้เรียนรู้ถึงความสำคัญของความอดทนและการทำงานอย่างมีระบบ เนื่องจากกระบวนการสร้างบ้านดินไม่สามารถเร่งรีบได้ ต้องอาศัยเวลาและความใส่ใจในทุกขั้นตอน นอกจากนี้ นักเรียนยังได้ฝึกทักษะการทำงานเป็นทีม เนื่องจากทุกคนต้องช่วยกันปั้นอิฐและดูแลกระบวนการตากแห้งให้เสร็จสมบูรณ์
เมื่ออิฐดินพร้อมใช้งาน นักเรียนและครูได้ร่วมกันเริ่มการก่อสร้างบ้านดิน โดยมีวิทยากรคอยให้คำแนะนำตลอดกระบวนการ เริ่มจากการวางแผนการจัดเรียงอิฐเพื่อสร้างผนังบ้านดิน วิทยากรได้อธิบายถึงเทคนิคการก่อผนังให้มีความแข็งแรงและสวยงาม เช่น การวางอิฐสลับแนวเพื่อเพิ่มความมั่นคงของโครงสร้าง และการตรวจสอบความเรียบร้อยของผนังในแต่ละชั้น
การดำเนินการในปีแรกช่วยให้นักเรียนได้เรียนรู้กระบวนการพื้นฐานของการสร้างบ้านดิน ตั้งแต่การเตรียมวัสดุ การปั้นอิฐ ไปจนถึงการก่อผนัง นอกจากนี้ นักเรียนยังได้เห็นความสำคัญของการทำงานร่วมกันเป็นทีม และการแก้ปัญหาในสถานการณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นระหว่างการทำงาน ผลลัพธ์ที่ได้ในปีแรกไม่เพียงแต่เป็นความรู้และทักษะที่นักเรียนได้รับ แต่ยังรวมถึงความภาคภูมิใจที่ได้เห็นผลงานของตนเองค่อย ๆ ก่อตัวขึ้น บ้านดินคาเฟ่เริ่มเป็นรูปเป็นร่าง และกลายเป็นแหล่งเรียนรู้ที่นักเรียนและครูต่างตั้งตารอที่จะเห็นความสำเร็จในปีต่อ ๆ ไป
ปีแรกของโครงการเป็นการเริ่มต้นที่เต็มไปด้วยการเรียนรู้และความท้าทาย นักเรียนได้ฝึกทักษะทั้งทางด้านวิชาการและทักษะชีวิต ผ่านการลงมือปฏิบัติจริงในการสร้างบ้านดิน ความสำเร็จในปีนี้เป็นพื้นฐานสำคัญสำหรับการดำเนินงานในปีต่อ ๆ ไป ซึ่งจะนำไปสู่การสร้างแหล่งเรียนรู้ที่ยั่งยืนและเป็นประโยชน์ต่อโรงเรียนและชุมชนในที่สุด
4. ผลการดำเนินงาน
นักเรียนมีความรู้และทักษะในการสร้างบ้านดิน รวมถึงสามารถประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง
ในปีแรก นักเรียนได้รับความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับการสร้างบ้านดินจากวิทยากรผู้เชี่ยวชาญ ตั้งแต่การเลือกดินที่เหมาะสม การเตรียมวัสดุ และการปั้นอิฐดิน นักเรียนได้ฝึกทักษะผ่านการปฏิบัติจริง เช่น การผสมดินเหนียว ฟาง และแกลบ การปั้นอิฐด้วยมือ และการจัดเรียงอิฐดินเป็นโครงสร้างผนังบ้าน ซึ่งช่วยให้นักเรียนเข้าใจขั้นตอนการสร้างบ้านดินและสามารถนำความรู้นี้ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริงได้ เช่น การช่วยครอบครัวปรับปรุงบ้านหรือสร้างสิ่งปลูกสร้างเล็ก ๆ ในชุมชน
โรงเรียนมีแหล่งเรียนรู้ใหม่ที่นักเรียนสามารถใช้ฝึกประสบการณ์จริง
โรงเรียนได้จัดให้พื้นที่ก่อสร้างบ้านดินเป็นแหล่งเรียนรู้ในระหว่างการดำเนินโครงการ ซึ่งนักเรียนสามารถทดลองปฏิบัติและเรียนรู้จากการทำงานจริง ก่อให้เกิดความตื่นตัวในหมู่นักเรียนและครูที่จะมีส่วนร่วมในการสร้างสรรค์สถานที่เรียนรู้แห่งนี้
นักเรียนมีทักษะการทำงานเป็นทีมและการแก้ปัญหา
การสร้างบ้านดินในปีแรกต้องอาศัยความร่วมมือของนักเรียนในหลายขั้นตอน ตั้งแต่การเตรียมวัสดุจนถึงการก่อสร้าง นักเรียนได้ฝึกฝนทักษะการทำงานร่วมกับผู้อื่น การแบ่งหน้าที่ และการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นในกระบวนการ เช่น การปรับสัดส่วนของส่วนผสมเมื่อดินไม่แข็งแรงพอ
5. วิธีการประเมินผล
การสังเกตพฤติกรรมและการมีส่วนร่วมของนักเรียนในทุกขั้นตอน
การเก็บข้อมูลความพึงพอใจของนักเรียนและผู้ปกครองต่อโครงการ
การประเมินทักษะและความรู้ของนักเรียนผ่านการปฏิบัติจริง
รายงานการสร้างรายได้จากบ้านดินคาเฟ่
ความสำเร็จในการเผยแพร่ความรู้ให้ชุมชน
6. ปัจจัยหรือสิ่งสนับสนุนให้เกิดความสำเร็จ
ความร่วมมือจากครู นักเรียน และชุมชนในทุกขั้นตอน
การสนับสนุนด้านความรู้จากวิทยากรผู้เชี่ยวชาญ
วัสดุท้องถิ่นที่สามารถหาได้ง่าย เช่น ดินเหนียว ฟาง แกลบ
การจัดสรรงบประมาณจากโรงเรียนและการสนับสนุนจากหน่วยงานภายนอก
การมีเป้าหมายที่ชัดเจนและการติดตามผลอย่างต่อเนื่อง